سخنی با مراجعین محترم :
گرچه براى بسیارى از آزمایشات ناشتا بودن الزامى نیســت ، اما براى آن دســته از آزمایشات که نیاز به ناشتا بودن یا شــرایط خاص دارند توضیحات لازم به صورت کتبى یا شفاهى توسط آزمایشگاه در اختیار شما قرار خواهد گرفت. قسمتى از این توضیحــات مربوط به انواع آزمایشات جهت مطالعه خدمتتان ارائه می گردد . لطفا آن را با دقت بیشتر مطالعه فرمائید.

راهنماى ناشتایى جهت انجام آزمایش ها : ناشتایى با زمان مشخص جهت انجام برخى آزمایش ها مانند آزمایش قند خون ناشتا، ترى گلیســرید، ... الزامى اســت. چرا که خــوردن غذا مى تواند منجــر به تغییر در مقادیر آزمایش شود
دستورالعل های کلی : اگر پزشکان محترم شما یا همکاران ما در آزمایشــگاه از شــما بخواهنــد که در وضعیت ناشــتا بــراى انجــام آزمایش ها مراجعه نمایید خواهشــمند اســت موارد  ذیل رعایت گردد.
1.    10 الى 12ساعت قبل از مراجعه به آزمایشــگاه هیچ غذا یا آشامیدنى (بجر آب) نخورده و نیاشامید. این مدت ناشتایى در شب توصیه شده است که فعالیت هاى بدن به حداقل رسیده و مقادیر طبیعى نیز در نمونه هــاى صبح تعیین مقدار شــده اند
2.    از نوشــیدن آب میوه، چاى و قهوه در طى مدت ناشــتایى بپرهیزید اما نوشیدن آب بلامانع است (مگر آنکه محدودیت در مصرف آب توسط پزشک تذکر داده شده باشد).
3.    طى مدت ناشتایى از استعمال دخانیات، جویدن آدامــس و تمرین هاى بدنــى و ورزش پرهیز نماییــد. این موارد ممکن اســت منجر به تحریک سیســتم گوارش و تغییر در نتایج آزمایش ها شــود.
4.    براى جلوگیرى از تاثیر گرسنگى زیاد نباید بیمار بیش از 14 ساعت ناشتا باشد.
5.    بعد از نمونه گیرى شما مى توانید رژیم غذایى عادى و فعالیت روزانه خود را شروع نمایید.
6.    در مورد مصرف یا عدم مصرف داروهــاى خود با پزشــک معالــج خود مشورت نمایید.

دستورالعمل آمادگی آزمایش قندخون ناشتا و قند 2 ساعته
* جهت انجام قند ناشتا حدود 8 الی 10 ساعت ناشتا باشید و قبل از ساعت 8:30 صبح به آزمایشگاه مراجعه نمائید .
* پس از اخذ نمونه خون ناشتا ، صبحانه معمول روزانه خود را میل نمائید . بمحض صرف آخرین لقمه صبحانه ، زمان را ثبت و دقیقاً 2 ساعت بعد از ساعت ثبت شده به نمونه گیری مراجعه نمائید .
* حتی الامکان صبحانه در آزمایشگاه صرف شود و تا زمان نمونه گیری دوم در آزمایشگاه منتظر بمانید .
* در طول آزمایش ( طی 2 ساعت ) از ورزش و پیاده روی خودداری نمائید . بعد از صرف صبحانه و در طی این 2 ساعت از خوردن هر نوع خوردنی و آشامیدنی خودداری نمائید .
* آزمایش قند ناشتا و 2 ساعت را در یک روز انجام دهید .
* داروهای پائین آورنده قند خون و انسولین را طبق دستور پزشک معالج مصرف نمائید .

دستورالعمل آزمایشات هورمونی
آزمایشات تیروئیدی :

برای انجام آزمایش هورمونهای تیروئیدی ناشتا بودن بهتر است .
پرولاکتین  :
1.    جهت نمونه گیرى براى آزمایش پرولاکتین، ناشــتایى شــبانه (10-12 ساعت) ضرورى مى باشد.
2.    زمان مناسب جهــت نمونه گیــرى بــراى آزمایــش پرولاکتین، صبح هنگام و 2-5 ساعت بعد از بیدار شــدن مى باشــد.
3.    شب قبل از آزمایــش خــواب راحت و کامل داشــته باشــید.
4.    طى 12 ســاعت اخیر تماس جنسى و تحریک سینه انجام نشده باشد
5.    توصیه مى شود پیش از نمونه گیرى از پیــاده روى، ورزش و هر نوع فعالیت بدنى اجتناب شــود.
6.    چنانچه شــرایط لازم رعایت نشده باشد، با اطلاع به بخش نمونه گیرى آزمایش را در زمان مناسب دیگرى انجام دهید
کورتیزول :
1.    چون بیشــترین مقدار این هورمون مربوط به 8 صبح مى باشــد بنابراین جهت اســتاندارد ســازى نتایج بایــد نمونه گیرى در همین ســاعت ها به عمل آید مگر آنکه پزشــک معالج دســتور دیگرى داده باشد
2.    مصرف کافئیــن (موجود در قهــوه) در عرض 3 ساعت مى تواند غلظت کورتیزول را تا 50 درصــد افزایش دهد
3.     بیمــار قبل از انجام آزمایش باید کمترین استرس و هیجان را داشته باشد.
PSA :
این تست براى تشخیص زودرس بزرگى و ســرطان پروستات استفاده مى شود. انجام این آزمایش از اواسط دهه چهارم زندگى بطور منظم و حداقل سالى یکبار در آقایان توصیه مى شود.
1.    بیمار یک هفته قبل از انجــام آزمایش باید معاینه پروســتات یا نمونه بردارى و بیوپسى از آن نداشته باشد.
2.    رادیوتراپى و داروهاى نظیر تستوســترون هم مى تواند موجب افزایش این آزمایش گردد ، در ایــن صورت آزمایشــگاه یا پزشک معالجتان را مطلع نمایید
3.    بیمار نباید 48 ســاعت قبل از انجام آزمایش ، انزال و یا مقاربت و یا تماس جنسى داشته باشد.
4.    48 ساعت قبل از انجام آزمایش دوچرخه سواری انجام نشده باشد

دستورالعمل جمع آوری نمونه کامل ادرار ـ کشت ادرار (آقایان)
* آزمایش کشت ادرار باید قبل از شروع مصرف آنتی بیوتیک انجام شود . چنانچه هنگام مراجعه آنتی بیوتیک مصرف می نمائید با نظر پزشک معالج بهتر است 72 ساعت پس از اتمام و یا قطع دارو اقدام به تهیه نمونه جهت کشت ادرار نمائید.
* ادرار اول صبح برای انجام آزمایش ارجح می باشد.
* جهت تهیه نمونه قسمت اول ادرار دور ریخته شده و سپس قسمت وسط ادرار تا حدود 30 سی سی (نصف ظرف نمونه) داخل ظرف جمع آوری گردد.
* توجه داشته باشید که در طی جمع آوری نمونه سطح داخلی ظرف و درب آن با دست یا بدن تماس پیدا نکند و سپس درب ظرف را بسته و در جای مخصوص جمع آوری نمونه قرار دهید .
* چنانچه نمونه در خارج از آزمایشگاه تهیه گردیده می بایست سریعاً به آزمایشگاه تحویل گردد .

دستورالعمل جمع آوری نمونه کامل ادرار ـ کشت ادرار (خانم ها)
* آزمایش کشت ادرار باید قبل از شروع مصرف آنتی بیوتیک انجام شود . چنانچه هنگام مراجعه آنتی بیوتیک مصرف می نمائید با نظر پزشک معالج بهتر است 72 ساعت پس از اتمام و یا قطع دارو اقدام به تهیه نمونه جهت کشت ادرار نمائید.
* ادرار اول صبح برای انجام آزمایش ارجح می باشد.
* ابتدا با آب و صابون مایع اطراف مجرای ادرار را شستشو داده و پس از آبکشی با دستمال تمیز محل را خشک نمائید و سپس جهت تهیه نمونه ، ابتدای ادرار را دور ریخته و سپس تا حدود 30 سی سی از وسط ادرار ( نصف ظرف نمونه) را داخل ظرف جمع آوری نمائید .
* توجه داشته باشید که در طی جمع آوری نمونه سطح داخلی ظرف و درب آن با دست یا بدن تماس پیدا نکند و سپس درب ظرف را بسته و در جای مخصوص جمع آوری نمونه قرار دهید .
ـ چنانچه نمونه در خارج از آزمایشگاه تهیه گردیده می بایست سریعاً به آزمایشگاه تحویل گردد .

دستورالعمل نمونه گیری ادرار کودکان
* محل خروج ادرار کاملاً با آب و صابون شسته شود . سپس کاملاً با آب معمولی شستشو و خشک شود .
* کیسه ادراری متناسب با جنس کودک تهیه نموده و باز کرده و به طور پاکیزه روی محل قرارداده شود .
* هرکیسه ادراری حداکثر45 دقیقه میتواند به مجاری خروجی ادرار متصل باشد .
* اگر کودک را حمام برده و سپس اینکار را انجام دهید بهتر است
* در هنگام خواب راحتتر میتوان به کودک کیسه وصل نمود .
* حدود 10 الی 15 سی سی ادرار که در کیسه جمع شد سرآنرا تا کرده تا بسته شود و خود کیسه را داخل ظرف ادرار گذاشته  و سریع به آزمایشگاه بیاورید ( توجه داشته باشید که کیسه را داخل ظرف خالی نکنید). چنانچه به آزمایشگاه دسترسی سریع ندارید نمومه را در یخچال قرار داده و حداکثر تا 2 ساعت بعد به آزمایشگاه ارسال نمائید .
* فراموش نشود که ظرف  ادرار دارای برچسب نام و نوع آزمایش باشد.

دستورالعمل جمع آوری ادرار 24 ساعته :
1.    ظرف ادرار 24 ساعته از سوی آزمایشگاه در اختیار شما قرار می گیرد که برخی از آنها حاوی مواد نگهدارنده می باشد
2.    دقت شود که حجم ظرف جمع آورى ادرار کافى بــوده (4-3 لیترى) و آلودگى شیمیایى نداشته باشد
3.    مطمئن شــوید که مواد نگدارنده لازم از طــرف آزمایشـگاه به شــما داده مى شود قبل از نمونه گیــرى در ظــرف جمــع آورى ریخته شود. (برابر بعضى آزمایشات مواد نگــه دارنده لازم اســت)
4.    مواد نگهدارنده ظرف (اســید قوى) نباید با پوست بدن تماس پیدا کند براى اطمینان بهتر اســت هر بار ادرار در ظرف کوچکترى جمع آورى شده و بعد به داخــل ظرف بزرگترى (حــاوى مواد نگه دارنده) ریخته شود
5.    1 الی 2 روز قبل از تهیــه نمونه باید از مصــرف مایعات زیاد خوددارى شود
6.    برای شروع جمع آوری نمونه ساعت را یادداشت نمائید (مثلاً 7 صبح ) و ابتدا تمامی ادرار ساعت 7 را دور بریزید. سپس در هر نوبت دفع ادرار تا 24 ساعت بعد ، تمامی آن را درون ظرف ادرار 24 ساعته جمع آوری نموده ( آخرین نمونه ساعت 7 صبح روز بعد می باشد )
7.    تا یک ساعت پس از اتمام جمـع آورى به آزمایشـگاه انتقـال دهید
8.    در کودکان مواظب باشــید که نمونــه به مدفوع بیمار آلوده نشــود
9.    پس از مراجعه به آزمایشگاه برای تحویل نمونه جمع آورى شــده ، به مسول پذیرش اطلاع دهید
10.    بایــد تمامى دفعات ادرار جمع آورى شــود حذف قســمتى از ادرار مى توانــد در نتایــج آزمایشــات تاثیرزیادى ایجاد کند.

دستورالعمل آمادگی برای آزمایش خون مخفی در مدفوع(OB)
* نمونه در زمان قاعدگی یا ۳ روز قبل یا بعد از آن جمع آوری نشود.
* نمونه نباید از بیماران هموروئید یا دارای خون در ادرار تهیه گردد.
* اگر سابقه ی خونریزی از لثه وجود دارد به مدت ۴۸ ساعت از مسواک استفاده نشود.
* مصرف بیش از اندازه ی الکل ، آسپرین و داروهای گشاد کننده ی عروق ممکن است باعث تحریک دستگاه گوارش شده که منجر به خونریزی مخفی شوند ، از مصرف این مواد  ۶ تا ۸ ساعت قبل از تست جلوگیری شود.
* مصرف نا مناسب مکمل های دارویی نظیر : مولتی ویتامین ها ، مولتی مینرال ها و قرص آهن ، به نحوی که موجب التهاب دستگاه گوارش و خونریزی حتی به مقدار ناچیز شود ، آزمایش را نامعتبر و پاسخ مثبت کاذب ایجاد میکند.
قابل ذکر میباشد که هر چند در بروشور انجام آزمایش کیت های جدید تست مربوطه اشاره ای به رعایت رژیم غذایی خاص نشده با این وجود در صورت امکان 48 ساعت قبل ، از مصرف میوه و سبزیجات (موز ، شلغم ، ترپچه و ،،،) گوشت قرمز ( کباب ، همبرگر ، جگر و ،،، ) و گوشت سفید پرهیز گردد.

دستورالعمل جمع آوری نمونه جهت آزمایش مدفوع
* رایج ترین کاربرد آزمایش مدفوع تشخیص انواع مختلف انگلهای بیماری زا در دستگاه گوارش می باشد .
* بهتر است آزمایش مدفوع در سه نوبت انجام شود .
* بیماران بایدنمونه های جمع آوری شده ، خصوصاً نمونه های اسهالی را بلافاصله به آزمایشگاه ارسال کنند .

دستورالعمل آمادگی تست اسکاچ
* نمونه را صبح زود پیش از اینکه مدفوع نموده و یا استحمام کنید تهیه نمائید .
* یک قطعه چسب نواری را از طرف چسب دار آن محکم به ناحیه مقعد چسبانده و فشار دهید و سپس چسب را بلند کرده و آنرا روی لام شیشه ای که از طرف آزمایشگاه گرفته اید بچسبانید و بلافاصله به آزمایشگاه ارسال نمائید .

دستورالعمل تست پاپ اسمیر
* این آزمایش جهت تشخیص زودرس سرطان رحم در بانوان صورت می گیرد .
* در زمان انجام آن می توان به التهاب دهانه رحم و عفونتهای آن نیز پی برد .
* انجام این تست پس از ازدواج حداقل سالی یکبار توصیه می شود .
* از 72 ساعت قبل از انجام آزمایش از دوش واژینال و استفاده از کرم و ژل واژینال پرهیز نمائید .
* 48 ساعت قبل از انجام آزمایش از مقاربت جنسی اجتناب شود .
* بهترین زمان نمونه برداری جهت انجام تست پاپ اسمیر 2 هفته بعد از آخرین دوره قاعدگی میباشد .
* از نمونه برداری در زمان قاعدگی ، خونریزی فعال یا دوره های التهابی اجتناب نمائید .

دستورالعمل جمع آوری نمونه اسپرم
* آزمایش بر روی مایع منی به منظور تشخیص علت نازائی در مردان مورد استفاده قرار می گیرد .
*  نمونه باید 3 تا 5 روز بعد از آخرین انزال تهیه گردد و نمونه هائی که پیش از 2 روز و پس از 7 روز از آخرین انزال جمع آوری شود ، برای انجام آزمایش مناسب نیست .
* نمونه بهتر است در آزمایشگاه تهیه گردد. در غیر اینصورت نمونه باید در مدت کمتر از نیم ساعت به آزمایشگاه تحویل داده شود ، ضمناً در حین انتقال نمونه ، دمای ظرف می بایست هم دمای بدن باشد .
* می بایست تمامی نمونه در ظرف مخصوصی که از طرف آزمایشگاه تحویل می گردد جمع آوری شود .
* نمونه جمع آوری شده توسط کاندوم برای آزمایش مناسب نیست .